Aandoeningen

Patiënteninformatie

Lees meer in de volgende informatie bladen

• TIA analyse.
• TIA; een voorbijgaande beroerte.
• Autorijden na een beroerte of TIA

Wat is een beroerte?

Een beroerte kan een herseninfarct, hersenbloeding of een TIA zijn. Hierbij is een bloedvat verstopt geraakt door een bloedpropje of een dichtgeslibd bloedvaatje. Het is ook mogelijk dat er een bloedvat scheurt, dan is er sprake van een hersenbloeding. In beide gevallen krijgt een deel van de hersenen geen bloed, dus geen zuurstof en voedingsstoffen. Dit deel van de hersenen raakt beschadigd en functioneert minder of sterft af. De medische term voor een beroerte is Cerebro Vasculair Accident (CVA).

 © Hartstichting

Heeft iemand een beroerte? Doe dan snel de FAST-test (Face Arm Speech Test). Dit is een snelle test om een beroerte bij iemand te herkennen.

Symptomen

Een beroerte ontstaat plotseling en kan gepaard gaan met bewusteloosheid. Symptomen kunnen zijn:

• Verlammingen in het gezicht (scheve mond bijvoorbeeld)
• Warrig spreken en denken
• Verlammingen (meestal aan één zijde van het lichaam)
• Verstoring of verlies van het gezichtsvermogen
• Verdoofd gevoel in arm, been of gezicht
• Tintelingen
• Ernstige hoofdpijn (meestal bij bloeding)
• Duizeligheid en evenwichtsstoornissen

Let op: deze symptomen kunnen zich in verschillende combinaties voordoen en een aanwijzing zijn voor zowel een beroerte als een TIA. Bij een TIA verdwijnen deze symptomen binnen een dag, meestal binnen een half uur.

Oorzaken

De belangrijkste oorzaak van een herseninfarct bij patiënten boven de 50 jaar is atherosclerose (slagaderverkalking). Daarnaast kan een herseninfarct veroorzaakt worden door een stolsel, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een vernauwing in de halsslagader of bepaalde hartritmestoornissen. De belangrijkste risicofactoren die de kans op een beroerte vergroten zijn: ouderdom; verhoogde bloeddruk; verhoogd cholesterol; diabetes mellitus; eerder doorgemaakte TIA, beroerte of hartziekten; roken; overgewicht en te weinig lichaamsbeweging.

Gevolgen

Een beroerte kan zowel lichamelijke als geestelijke gevolgen hebben. Verlamming van een arm of been kan optreden of er kunnen problemen met praten ontstaan. De gevolgen van een beroerte zijn onder andere afhankelijk van het deel van de hersenen dat beschadigd is, de grote van de beroerte en de individuele situatie van de patiënt. Behalve lichamelijke (zichtbare) gevolgen kan een beroerte “onzichtbare” gevolgen hebben. Met name deze laatst genoemde worden vaak in de eerste fase van een beroerte minder opgemerkt. Zo kunnen er veranderingen ontstaan in het gedrag, emotie en cognitie (bijvoorbeeld geheugen, onthouden).

Wat is een hersenbloeding?

Een hersenbloeding ontstaat door een scheurtje in een bloedvat. Een hersenbloeding komt veel minder vaak voor dan een herseninfarct. Een beroerte is de verzamelnaam voor een hersenbloeding, herseninfarct en een TIA. De verschijnselen zijn gelijk maar de oorzaken en gevolgen niet. Meestal is er bij een hersenbloeding sprake van een gebarsten aneurysma.

Symptomen

Meestal zijn er geen symptomen voorafgaand aan een hersenbloeding. Alleen als het aneurysma op een zenuw drukt of als er voor de scheuring een beetje bloed lekt, zijn er soms wel waarschuwingstekens. U kunt last krijgen van hoofdpijn, dubbelzien of andere problemen met het gezichtsvermogen. Deze signalen kunnen enkele minuten voor de bloeding optreden, maar ook al weken ervoor. Andere verschijnselen die op kunnen treden bij een beroerte zijn:

• Scheve mond
• Verwarde spraak
• Lamme arm

Oorzaken

Zoals al werd aangehaald is de meest voorkomende oorzaak van een hersenbloeding een aneurysma. Soms is er een misvorming van het vat of is de oorzaak onbekend. Hoge bloeddruk en slagaderverkalking versnellen dit proces.

Wat is een herseninfarct?

Een herseninfarct is net zoals een hersenbloeding  en een TIA een beroerte. Bij een herseninfarct is een bloedvat in de hersenen gedurende langere tijd afgesloten. Dit ontstaat doordat een bloedstolsel een bloedvat in het hoofd afsluit. Een deel van de hersenen krijgt hierdoor geen zuurstof waardoor uitvalsverschijnselen ontstaan.

Symptomen

De drie belangrijkste symptomen van een herseninfarct zijn gelijk aan die van een hersenbloeding en TIA. Bij verreweg de meeste mensen komt één of meerdere van deze verschijnselen voor.

• Een scheve mond
• Verwarde spraak
• Een lamme arm

Doe ook altijd de FAST-test om te achterhalen of iemand lijdt aan een beroerte.

Oorzaken

• Het scheuren van een stukje slagaderverkalking, waardoor een stolsel ontstaat dat een bloedvat in de hersenen volledig afsluit
• Een bloedvat raakt afgesloten door een losgeraakt stolsel (embolie) ergens in de bloedbaan
• Een te lage doorbloedingsgraad van de hersenen
• Dichtslibben van kleine bloedvaten in de hersenen, vaak als gevolg van lang bestaande hoge bloeddruk

Gevolgen

De gevolgen van een herseninfarct kunnen blijvende schade veroorzaken in het lichaam. Vandaar is het belangrijk om zo snel mogelijk actie te ondernemen.